عفونت لثه کودکان: علت، علائم، تشخیص، درمان و پیشگیری
سلامت دهان و دندان کودکان بخش مهمی از بهداشت عمومی آنها را تشکیل می دهد. یکی از مشکلات شایع دهان و دندان در کودکان، عفونت لثه است که اگر به موقع تشخیص داده نشود، عوارض جدی ای به همراه دراد. عفونت لثه نه تنها باعث ناراحتی و درد کودک می شود، بلکه می تواند روی تغذیه، رشد و کیفیت زندگی او نیز تأثیر بگذارد. والدین باید نسبت به این موضوع آگاهی کافی داشته باشند تا بتوانند از بروز یا پیشرفت این مشکل جلوگیری کنند. این مقاله از لبخند فا به بررسی علت، علائم، روش های تشخیص، درمان و پیشگیری از عفونت لثه در اطفال می پردازد و راهنمایی جامعی برای والدینی است که با این مشکل مواجه هستند.
علل عفونت لثه در کودکان
عفونت لثه در اطفال ممکن است به دلایل مختلف بروز کند. شناخت این دلایل می تواند در پیشگیری و درمان به موقع این مشکل کمک کند. در ادامه مهم ترین علل این عفونت را توضیح می دهیم:
بهداشت نامناسب دهان و دندان: رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان یکی از اصلی ترین دلایل عفونت لثه است. وقتی کودک مسواک نمی زند یا از نخ دندان استفاده نمی کند، پلاک های میکروبی روی دندان ها تجمع پیدا می کنند. این پلاک ها حاوی باکتری هایی هستند که با تولید اسید باعث تحریک و التهاب لثه می شوند.
بلاک های میکروبی و تجمع باکتری ها: پلاک های میکروبی که به طور مداوم روی دندان ها باقی می مانند، می توانند باعث التهاب لثه شوند. در صورت عدم حذف این پلاک ها، باکتری ها رشد می کنند و وارد بافت های عمقی لثه می شوند. این شرایط منجر به عفونت لثه می گردد.
بیماری های سیستمیک و کمبود ویتامین: بیماری های مزمن مانند دیابت می توانند لثه ها را به عفونت حساس تر کنند. همچنین کمبود ویتامین C که برای سلامت بافت های لثه ضروری است، می تواند باعث خونریزی و التهاب لثه شود.
دندان درآوردن: در نوزادان و کودکان خردسال، فرآیند دندان درآوردن ممکن است باعث التهاب و قرمزی لثه شود. این وضعیت اغلب باعث ناراحتی کودک می شود و در مواردی ممکن است به دلیل تجمع باکتری ها، به عفونت منجر شود.
آسیب به لثه: وارد شدن ضربه به لثه یا خراشیدگی ناشی از اجسام سخت می تواند لثه ها را در معرض عفونت قرار دهد. این آسیب ها معمولاً در کودکان فعال و بازیگوش دیده می شود.
بیش تر بخوانید: لیستی از بهترین دندانپزشکان کودکان
علائم عفونت لثه در کودکان
شناخت علائم عفونت لثه در اطفال به والدین کمک می کند تا به موقع به دنبال درمان باشند. این علائم ممکن است از خفیف تا شدید متغیر باشند. التهاب و ورم لثه از علائم اولیه عفونت است. لثه ها متورم و ممکن است کودک از احساس سنگینی یا فشار در ناحیه لثه شکایت کند. رنگ لثه ها به جای صورتی طبیعی، قرمز یا تیره تر می شود. هنگام مسواک زدن یا خوردن غذاهای سخت، لثه ها ممکن است خونریزی کنند.
درد و حساسیت لثه ها در مراحل پیشرفته بروز می کند. کودک ممکن است از درد مداوم یا حساسیت هنگام جویدن شکایت کند. تجمع باکتری ها و محصولات جانبی فعالیت آنها باعث بوی نامطبوع دهان می شود که حتی با مسواک زدن برطرف نمی شود. در صورت پیشرفت عفونت، دندان ها ممکن است لق شوند، به خصوص اگر عفونت به استخوان فک گسترش یافته باشد. کودک ممکن است بی قرار و تحریک پذیر شود. کاهش اشتها به دلیل درد در ناحیه دهان نیز از علائم رایج است.
بیش تر بخوانید: بهترین جراح دندانپزشک کیست؟
روش های تشخیص عفونت لثه
تشخیص دقیق عفونت لثه در کودکان نیاز به معاینه دندانپزشک و بررسی علائم دارد. دندانپزشک با مشاهده وضعیت لثه و دندان ها می تواند وجود التهاب یا عفونت را تشخیص دهد. بررسی عمق جیب های لثه نیز به تعیین شدت بیماری کمک می کند. در موارد شدید یا مزمن، ممکن است آزمایش خون یا کشت میکروبی برای شناسایی نوع باکتری و شدت عفونت تجویز شود. این روش به انتخاب درمان مناسب کمک می کند. استفاده از رادیوگرافی (عکس برداری با اشعه ایکس) برای بررسی میزان گسترش عفونت به استخوان های اطراف دندان ضروری است. این روش می تواند وجود کیست یا آبسه را نیز نشان دهد.
بیش تر بخوانید: عکس دندان در چه مواردی کاربرد دارد؟
روش های درمان عفونت لثه در کودکان
راه های درمان به شدت و نوع عفونت بستگی دارد. در ادامه، به تفصیل به درمان های خانگی، دارویی و دندانپزشکی اشاره می شود:
درمان خانگی
استفاده از محلول آب نمک ولرم (یک قاشق چایخوری نمک در یک لیوان آب گرم) می تواند به کاهش التهاب و حذف باکتری ها کمک کند. این روش برای عفونت های خفیف مفید است. برای کاهش تورم و تسکین درد، می توانید کمپرس سرد را بر روی ناحیه خارجی فک کودک قرار دهید. این کار کمک به تسکین درد و کاهش التهاب می کند.
درمان دارویی
اگر عفونت شدید باشد، دندانپزشک ممکن است آنتی بیوتیک تجویز کند تا باکتری ها از بین بروند. این داروها معمولاً به صورت شربت یا قرص تجویز می شوند. داروهایی مانند ایبوپروفن یا استامینوفن برای کاهش درد و التهاب در عفونت های لثه ممکن است تجویز شوند. دهانشویه های مخصوص کودکان و خواص ضد باکتریایی دارند، می توانند در تسریع درمان عفونت های لثه و بهبود وضعیت کمک کنند.
بیش تر بخوانید: موثرترین آنتی بیوتیک برای عفونت لثه
مداخلات دندانپزشکی برای درمان عفونت لثه در کودکان
در صورتی که عفونت لثه به دلیل تجمع پلاک یا جرم دندان ها ایجاد شود، دندانپزشک ممکن است اقدام به تمیز کردن و جرم گیری دندان ها کند. در موارد شدید، در صورتی که لثه به شدت آسیب دیده یا بافت های عفونی نیاز به برداشتن داشته باشند، ممکن است دندانپزشک جراحی لثه را توصیه کند. اگر عفونت لثه با علائمی همچون خونریزی مداوم، درد شدید، یا تب همراه باشد، باید سریعاً به دندانپزشک مراجعه شود. رعایت بهداشت دهان و دندان از جمله مسواک زدن مرتب و استفاده از نخ دندان به پیشگیری از عفونت های لثه کمک می کند.
پیشگیری از عفونت لثه
پیشگیری بهترین راه برای محافظت از اطفال در برابر عفونت لثه است. والدین باید کودکان را به مسواک زدن منظم (دو بار در روز) و استفاده صحیح از نخ دندان و دهانشویه تشویق کنند. بهتر است از تکنیک های بازی و پاداش برای ایجاد عادت های خوب استفاده شود. انتخاب مسواک نرم و خمیردندان حاوی فلوراید مخصوص کودکان می تواند به پیشگیری از پوسیدگی دندان و عفونت لثه کمک کند. کاهش مصرف قند و شیرینی ها و افزودن میوه ها و سبزیجات تازه که حاوی ویتامین C هستند، می تواند به تقویت لثه ها کمک کند. چکاپ های منظم (هر شش ماه یکبار) برای تشخیص زودهنگام مشکلات دهان و دندان ضروری است.
تاثیرات طولانی مدت عفونت لثه درمان نشده در کودکان
اگر عفونت لثه درمان نشود، می تواند مشکلات جدی ایجاد کند. گسترش عفونت می تواند باعث تحلیل استخوان و از دست دادن دندان ها شود. این مشکل در آینده نیاز به درمان هایی مانند ایمپلنت یا پروتز دارد. از دست دادن دندان یا درد در دهان می تواند بر توانایی جویدن و صحبت کردن کودک تاثیر بگذارد. این مشکل ممکن است رشد فیزیکی و اجتماعی کودک را تحت تاثیر قرار دهد. مشکلات دهانی و دندانی می توانند باعث کاهش اعتماد به نفس کودک شوند و در روابط اجتماعی او اختلال ایجاد کنند.
خلاصه
عفونت لثه کودکان مشکلی است که می تواند بر سلامت کلی آنها تاثیر بگذارد. عدم رعایت بهداشت دهان و دندان، تجمع پلاک دندانی، بیماری های زمینه ای، آسیب لثه و دندان درآوردن از علل اصلی بروز این عارضه است. دندانپزشک بعد از تشخیص عفونت با روش های مانند فلوراید درمانی، پر کردن دندان، عصب کشی درمان می کند. البته با رعایت بهداشت و دهان و دندان، مراجعه منظم به دندانپزشک می توان از بروز عفونت لثه پیشگیری کرد.
بیش تر بخوانید: عصب کشی دندان چگونه انجام می شود؟
سؤالات متداول
تورم، قرمزی، خونریزی هنگام استفاده از مسواک و بوی بد دهان از علائم اصلی هستند.
بله، اگر درمان نشود، می تواند منجر به آسیب دندانی، استخوانی و حتی گسترش عفونت به سایر نقاط بدن شود.
بله، مسواک زدن و نخ دندان استفاده کردن به طور منظم، اصلی ترین راه برای پیشگیری از عفونت لثه است.
اگر خونریزی مداوم، درد، یا تورم مشاهده کردید که با روش های خانگی بهبود نمی یابد.
بله، مصرف زیاد قند و غذاهای فرآوری شده می تواند پلاک ها را افزایش داده و لثه ها را در معرض عفونت قرار دهد.