ارتودنسی دیمون چیست؟ مزایا، معایب و تفاوت آن با ارتودنسی معمولی
وقتی صحبت از ارتودنسی به میان می آید، اغلب ذهن ما به سمت براکت های فلزی قدیمی، دردهای طولانی مدت و جلسات متعدد مراجعه به دندانپزشک می رود. اما دنیای ارتودنسی هم مثل خیلی از حوزه های دیگر پزشکی، روز به روز در حال پیشرفت است. یکی از نوآوری های مهم این حوزه، ارتودنسی دیمون (Damon) است. روشی که به لطف تکنولوژی خاص خود، توانسته است مدت زمان درمان را کوتاه تر، ظاهر براکت ها را زیباتر و روند اصلاح دندان ها را ساده تر کند.
در این مقاله از لبخندفا به طور کامل بررسی می کنیم که ارتودنسی دیمون چیست، چه تفاوتی با روش های سنتی دارد، چه مزایا و معایبی دارد، برای چه افرادی مناسب است و در نهایت هزینه آن در ایران به چه صورت است. اگر قصد دارید اطلاعات دقیقی درباره این روش پیشرفته ارتودنسی به دست بیاورید، تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.
ارتودنسی دیمون چیست؟
ارتودنسی دیمون (Damon System) یکی از روش های نوین و پیشرفته در علم ارتودنسی است که با هدف کاهش درد، تسریع روند درمان و افزایش راحتی بیمار طراحی شده است. برخلاف ارتودنسی سنتی که نیاز به کش های لاستیکی برای نگه داشتن سیم ها دارد، سیستم دیمون از براکت های خود باز شونده استفاده می کند. این براکت ها با مکانیزمی خاص، سیم ارتودنسی را بدون نیاز به کش در جای خود نگه می دارند.
این سیستم به خاطر تکنولوژی پیشرفته ای که در طراحی براکت هایش به کار رفته، باعث وارد آمدن فشار ملایم تر و پیوسته تری به دندان ها می شود. همین موضوع، نه تنها درد کمتری برای بیمار ایجاد می کند، بلکه در بسیاری موارد زمان کلی درمان را نیز کاهش می دهد.
مکانیزم عملکرد سیستم دیمون
سیستم دیمون از براکت های خاصی تشکیل شده که به صورت خودکار باز و بسته می شوند. این براکت ها دارای یک گیره لغزنده هستند که سیم ارتودنسی درون آن قرار می گیرد. در سیستم سنتی، سیم با کمک کش یا سیم های فلزی سفت در جای خود ثابت می شود، اما در دیمون، سیم به صورت آزادتر در براکت حرکت می کند.
این حرکت آزاد باعث کاهش اصطکاک بین سیم و براکت شده و در نتیجه دندان ها با نیروی کمتر و طبیعی تری حرکت می کنند. همچنین، به دلیل کاهش اصطکاک، نیروی کمتری برای جابجایی دندان ها نیاز است و این یعنی فشار کمتری به لثه ها و استخوان های فک وارد می شود.
تفاوت ارتودنسی دیمون با ارتودنسی سنتی
| ویژگی ها | ارتودنسی دیمون | ارتودنسی سنتی |
| نوع براکت | خودبازشونده (self-ligating) | براکت با کش یا سیم |
| ظاهر براکت | ظریف تر، امکان استفاده از براکت شفاف | فلزی و قابل مشاهده |
| مدت زمان درمان | کوتاه تر (میانگین ۱۲ تا ۲۰ ماه) | طولانی تر (معمولا بیش از ۲ سال) |
| تعداد مراجعات به پزشک | کمتر | بیشتر |
| میزان درد و فشار | کمتر | بیشتر |
| قیمت | بالاتر | پایین‌تر |
| مناسب برای ناهنجاری های شدید؟ | بستگی به نوع ناهنجاری دارد | بله |
انواع ارتودنسی دیمون
ارتودنسی دیمون در دو نوع اصلی عرضه می شود که با توجه به نیاز بیمار و تشخیص متخصص ارتودنسی، یکی از آن ها انتخاب می شود:
ارتودنسی دیمون فلزی
در این نوع، براکت ها از جنس فلز ساخته شده اند اما بسیار کوچک تر، ظریف تر و شکیل تر از براکت های فلزی سنتی هستند. براکت های فلزی دیمون مقاومت بالایی دارند و به دلیل ساختار محکمشان، برای مواردی با پیچیدگی بالای دندانی گزینه مناسبی محسوب می شوند.
مزیت اصلی ارتودنسی دیمون فلزی، قدرت بالا در اصلاح ناهنجاری های شدید و دوام طولانی آن است. البته از نظر ظاهری همچنان مشخص هستند، هرچند کمتر از براکت های سنتی.
ارتودنسی دیمون شفاف
این نوع از براکت های شفاف یا سرامیکی تشکیل شده که کمتر در دهان به چشم می آیند. ارتودنسی دیمون شفاف برای افرادی مناسب است که ظاهر زیبایی شناختی برایشان اهمیت زیادی دارد؛ مثل بزرگسالانی که در محیط های کاری یا اجتماعی زیاد حضور دارند.
با وجود زیبایی بالا، براکت های شفاف کمی شکننده تر از نوع فلزی هستند و در برخی موارد خاص، پزشک ممکن است نوع فلزی را ترجیح دهد.
مزایای ارتودنسی دیمون
سیستم دیمون مزایای متعددی نسبت به روش های سنتی دارد که در ادامه به مهم ترین آن ها اشاره می کنیم:
کاهش زمان درمان
یکی از بارزترین ویژگی های ارتودنسی دیمون، سرعت بالای درمان است. به دلیل مکانیزم خود باز شونده و فشار ملایم تر، دندان ها در مسیر اصلاح، سریع تر حرکت می کنند و در بیشتر موارد، بیمار مدت زمان کمتری از ارتودنسی استفاده خواهد کرد. این موضوع مخصوصا برای بزرگسالانی که به دنبال نتیجه گیری سریع هستند، بسیار ارزشمند است.
درد کمتر در مقایسه با روش های سنتی
براکت های سیستم دیمون به گونه ای طراحی شده اند که نیروی واردشده به دندان ها به صورت تدریجی و پیوسته باشد. این عملکرد باعث کاهش التهاب لثه، کاهش ناراحتی پس از هر جلسه و در کل تجربه ای راحت تر برای بیمار می شود.
زیبایی بیشتر براکت ها
در نسخه شفاف دیمون، براکت ها بسیار کم رنگ و تقریبا نامرئی هستند. حتی نوع فلزی آن هم طراحی ظریف تری نسبت به نمونه های سنتی دارد. همین موضوع باعث شده که افراد بیشتری، مخصوصا بزرگسالان، تمایل به استفاده از این روش داشته باشند، چون نگرانی از ظاهر دهانشان حین درمان کاهش می یابد.
معایب ارتودنسی دیمون
با وجود مزایای متعدد، این روش نیز محدودیت ها و چالش های خاص خود را دارد:
هزینه بیشتر
سیستم دیمون به دلیل تکنولوژی پیچیده تر و طراحی خاص براکت ها، معمولا هزینه بیشتری نسبت به ارتودنسی سنتی دارد. البته باید در نظر داشت که کوتاه تر شدن زمان درمان، تعداد کمتر مراجعات به مطب و راحتی بیشتر می تواند این هزینه را تا حدی توجیه کند.
محدودیت های خاص برای برخی بیماران
در برخی موارد خاص که ناهنجاری های فکی یا دندانی بسیار شدید وجود دارد، پزشک ممکن است استفاده از سیستم دیمون را توصیه نکند. همچنین براکت های شفاف دیمون به دلیل ظرافت بیشتر، ممکن است برای افرادی که سبک زندگی پرتحرکی دارند، مناسب نباشند. در نهایت، انتخاب نوع ارتودنسی باید تحت نظر متخصص و بر اساس شرایط دهان و دندان هر فرد انجام شود.
ارتودنسی دیمون برای چه کسانی مناسب است؟
نوجوانان
نوجوانان معمولا در سنی قرار دارند که رشد فک و دندان ها هنوز ادامه دارد. ارتودنسی دیمون با توجه به فشار ملایم و موثر خود، می تواند روند درمان در این سن را تسهیل کند. همچنین با توجه به اینکه بسیاری از نوجوانان نسبت به ظاهر خود حساس هستند، استفاده از براکت های شفاف دیمون می تواند انتخاب مناسبی باشد.
بزرگسالان
برای بزرگسالانی که به هر دلیلی در گذشته ارتودنسی انجام نداده اند، سیستم دیمون یک گزینه عالی محسوب می شود. ظاهر زیباتر براکت ها، جلسات کمتر مراجعه و درمان سریع تر، باعث می شود که بزرگسالان بدون نگرانی از تغییر ظاهر چهره یا دردهای شدید، این روش را بپذیرند.
بیماران با ناهنجاری های فکی خاص
در برخی موارد، افرادی که ناهنجاری های خاصی در فک یا دندان های خود دارند، ممکن است کاندید مناسبی برای سیستم دیمون باشند؛ البته این تشخیص بر عهده متخصص ارتودنسی است. در صورتی که این روش پاسخگوی نیاز درمانی بیمار نباشد، ارتودنسی ترکیبی یا حتی جراحی فک پیشنهاد می شود.
مدت زمان درمان با ارتودنسی دیمون چقدر است؟
طول درمان با سیستم دیمون بسته به شدت ناهنجاری، سن بیمار و نوع دیمون مورد استفاده، می تواند متغیر باشد. با این حال، در بیشتر موارد، ارتودنسی دیمون بین ۴ ماه تا یک سال سریع تر از ارتودنسی سنتی به نتیجه می رسد. به طور متوسط، مدت زمان درمان با این روش بین ۱۲ تا ۲۰ ماه است.
نکته مهم این است که بیمار باید به طور منظم به جلسات معاینه مراجعه کند تا روند درمان به درستی پیش رود و در صورت نیاز تنظیمات جزئی انجام شود.
مراقبت های لازم در طول درمان با ارتودنسی دیمون
برای گرفتن بهترین نتیجه از ارتودنسی دیمون، رعایت برخی نکات بهداشتی و مراقبتی ضروری است:
- مسواک زدن منظم بعد از هر وعده غذایی
- استفاده از نخ دندان مخصوص ارتودنسی یا واترجت
- پرهیز از خوردن غذاهای چسبناک یا سفت (مانند آدامس، ته دیگ، یخ)
- مراجعه منظم به متخصص برای بررسی وضعیت درمان
- در صورت بروز درد یا آسیب به براکت ها، سریعا با پزشک تماس بگیرید
هزینه ارتودنسی دیمون چقدر است؟
قیمت ارتودنسی دندان به عوامل متعددی بستگی دارد، اما به طور میانگین می توان گفت که قیمت این نوع ارتودنسی بین ۳۰ تا ۶۰ میلیون تومان در سال ۱۴۰۴ متغیر است. این مبلغ ممکن است در شهرهای بزرگ و توسط متخصصان باتجربه تر، بیشتر باشد. شدت ناهنجاری دندان ها، نوع براکت (فلزی یا شفاف)، تجربه و تخصص پزشک، موقعیت جغرافیایی کلینیک و تعداد جلسات مورد نیاز برای بررسی و تنظیم مجدد در تعیین قیمت تاثیر گذار هستند.
پاسخ به سوالات متداول درباره ارتودنسی دیمون
خیر، درد آن بسیار کمتر از روش سنتی است چون فشار کمتری به دندان ها وارد می‌شود.
برای کودکان زیر ۱۰ سال معمولا ارتودنسی دیمون توصیه نمی شود، اما برای نوجوانان کاملا مناسب است.
در صورت رعایت بهداشت دهان و پرهیز از مصرف غذاهای رنگی، احتمال تغییر رنگ بسیار کم است.
بله، مانند سایر روش های ارتودنسی، پس از پایان درمان استفاده از نگهدارنده (ریتینر) ضروری است تا از بازگشت دندان ها جلوگیری شود.
