کشیدن دندان چگونه است؟ مراقبت های بعد از برداشتن دندان

کشیدن دندان یکی از روش های رایج در دندانپزشکی است که به دلایل مختلفی مانند پوسیدگی شدید دندان، عفونت های مکرر و مشکلات مربوط به رویش دندان های عقل انجام می شود. این روش با استفاده از بی حسی موضعی و در یک محیط ایمن و کنترل شده انجام می شود. بی حسی موضعی باعث می شود که بیمار در طول فرایند خارج کردن دندان درد چندانی احساس نکند. پس از درآوردن دندان، مراقبت های مناسب از ناحیه مورد نظر ضروری است تا از بروز عفونت، درد و سایر عوارض جلوگیری شود. در این مقاله به فرایند کشیدن دندان، دلایل انجام آن، مراقبت های پس از عمل و نکات مهم دیگر خواهیم پرداخت.

دلایل کشیدن دندان

دلایل متعددی وجود دارد که ممکن است یک دندان نیاز به خارج شدن داشته باشد. در بسیاری از موارد، حفظ دندان های طبیعی اولویت دارد، اما در شرایطی خاص، درآوردن دندان تنها گزینه مناسب است. از جمله دلایل مهم استخراج دندان می توان به موارد زیر اشاره کرد:

پوسیدگی شدید دندان

هنگامی که پوسیدگی دندان شدید باشد، امکان ترمیم آن با روش هایی مانند پر کردن دندان یا عصب کشی دندان وجود ندارد و خارج کردن آن بهترین گزینه است. این حالت معمولاً زمانی رخ می دهد که پوسیدگی به ریشه دندان رسیده و عفونت به بافت های اطراف گسترش یافته است.

عفونت

زمانی که عفونت دندان و آبسه دندان به درمان های معمولی نظیر آنتی بیوتیک ها پاسخ ندهند یا عفونت های پیشرفته در حال گسترش به سایر نواحی بدن باشند، خارج کردن دندان ضروری است.

روییدن نادرست دندان های عقل

دندان های عقل، که معمولاً آخرین دندان ها در دهان رویش می کنند، گاهی به دلیل کمبود فضای مناسب در فک به طور کامل در نمی آیند. این وضعیت می تواند باعث التهاب، درد و حتی عفونت شود. در چنین شرایطی، کشیدن دندان عقل بهترین راه حل است.

شلوغی دندان ها

در برخی افراد، به دلیل فضای کم در فک یا ساختار دندان ها، ازدحام دندان ها رخ می دهد. برای صاف کردن دندان ها و بهبود ظاهر و عملکرد دهان، ممکن است نیاز باشد یک یا چند دندان برداشته شود.

کشیدن دندان شکسته

در صورت شکستگی دندان یا آسیب شدید آن، اگر امکان ترمیم وجود نداشته باشد، خارج کردن آن ضروری است. این امر به خصوص در موارد تصادفات یا ضربه های شدید به دندان ها شایع است.

روش های استخراج دندان

برداشتن دندان به دو صورت ساده و جراحی انجام می شود. دندانپزشک با توجه به وضعیت دندان و نوع مشکل، یکی از این روش ها را انتخاب می کند.

روش ساده

درآوردن ساده معمولاً برای دندان هایی انجام می شود که کاملاً در دهان قابل مشاهده هستند و دچار مشکلاتی مانند پوسیدگی یا عفونت شده اند. این روش تحت بی حسی موضعی انجام می شود و دندانپزشک با استفاده از ابزارهای خاصی دندان را به آرامی از جای خود خارج می کند. این نوع از استخراج دندان، کمترین میزان تهاجم را دارد و معمولاً با درد و ناراحتی کمی همراه است.

جراحی دندان

در مواردی که دندان به طور کامل از لثه بیرون نیامده یا درون فک قرار دارد (مانند دندان های عقل نهفته)، ممکن است نیاز به جراحی داشته باشد. در این حالت، دندانپزشک یا جراح فک و صورت برشی در لثه ایجاد کرده و سپس دندان را در چند بخش خارج می کند. بی حسی موضعی در این روش نیز استفاده می شود و ممکن است در برخی موارد از بی هوشی عمومی نیز بهره گرفته شود.

مراقبت بعد از کشیدن دندان

پس از خارج کردن دندان، رعایت نکات و مراقبت های پس از عمل برای جلوگیری از عوارض و بهبود سریع تر ضروری است. به موارد زیر توجه کنید:

کنترل خونریزی

پس از درآوردن دندان، معمولاً مقداری خونریزی از محل زخم ایجاد می شود. استفاده از گاز استریل و فشردن آن بر روی محل زخم می تواند به کنترل خونریزی کمک کند. این گاز باید به مدت ۳۰ تا ۶۰ دقیقه در محل زخم قرار گیرد تا خونریزی متوقف شود. در صورت ادامه خونریزی پس از چند ساعت، باید به دندانپزشک مراجعه شود.

جلوگیری از عفونت

برای جلوگیری از عفونت، ممکن است دندانپزشک مصرف آنتی بیوتیک را تجویز کند. مهم است که داروها دقیقاً طبق دستور مصرف شوند و از خود درمانی پرهیز شود. علاوه بر آن، رعایت بهداشت دهان و دندان، از جمله شستشوی دهان با محلول نمک یا دهان شویه های مخصوص، ضروری است.

پرهیز از مصرف غذاهای سفت و داغ

یکی از سوالاتی که ذهم افراد را درگیر می کند این است که بعد از کشیدن دندان چه بخوریم؟ باید گفت که در روزهای اولیه پس از خارج کردن دندان، مصرف غذاهای نرم و سرد توصیه می شود. از خوردن غذاهای سفت، تند و داغ خودداری کنید، زیرا ممکن است باعث تحریک زخم یا افزایش خونریزی شود. استفاده از غذاهایی مانند سوپ، ماست و پوره در این مدت مفید است.

جلوگیری از فعالیت شدید

فعالیت های شدید فیزیکی می تواند باعث افزایش خونریزی شود. به همین دلیل، بهتر است تا چند روز پس از عمل از انجام فعالیت های سنگین خودداری کنید و استراحت کافی داشته باشید.

مصرف مسکن ها

پس از خارج کردن دندان، ممکن است دندانپزشک داروهای مسکن تجویز کند تا درد کاهش یابد. این داروها باید به طور منظم مصرف شوند تا از بروز درد شدید جلوگیری شود. داروهایی مانند ایبوپروفن معمولاً برای کنترل درد مناسب هستند.

عوارض کشیدن دندان در صورت رعایت نکردن مراقبت های لازم

گرچه برداشتن دندان معمولاً یک فرایند ایمن است، اما ممکن است خطراتی نیز به همراه داشته باشد. شناخت این عوارض و مراجعه به دندانپزشک در صورت بروز آن ها می تواند از مشکلات جدی تر جلوگیری کند. در ادامه به برخی از این خطرات اشاره می کنیم:

خونریزی طولانی مدت

در برخی موارد، ممکن است خونریزی پس از درآوردن دندان به مدت طولانی ادامه یابد. این امر می تواند به دلیل عدم رعایت توصیه های پزشک یا وجود بیماری های خاص مانند مشکلات انعقاد خون باشد. در چنین مواردی، باید به دندانپزشک مراجعه شود.

عفونت

عدم رعایت بهداشت دهان و دندان پس از عمل می تواند منجر به بروز عفونت در محل زخم شود. عفونت ممکن است با علائمی مانند تورم، درد شدید و تب همراه باشد. مصرف قرص چرک خشک کن قوی برای عفونت دندان و و رعایت بهداشت می تواند از این عارضه جلوگیری کند.

ایجاد کیست دندان یا کیسه های دندانی

در مواردی که دندان عقل خارج می شود، احتمال ایجاد کیست های کوچک در ناحیه فک وجود دارد. این کیست ها در صورت عدم درمان ممکن است به تومور تبدیل شوند. اگرچه این وضعیت نادر است، اما باید به دندانپزشک اطلاع داده شود.

خشکی حفره دندان (خشکی سوکت)

یکی از عوارض شایع پس از استخراج دندان، خشکی حفره یا سوکت است. این عارضه زمانی رخ می دهد که لخته خون در محل زخم تشکیل نمی شود یا به زودی از بین می رود. خشکی سوکت می تواند باعث درد شدید و طولانی مدت شود و نیاز به درمان سریع دارد.

توصیه های دندانپزشکی برای پیشگیری از مشکلات پس از کشیدن دندان

رعایت توصیه های دندانپزشک پس از برداشتن دندان، اهمیت بسیاری در پیشگیری از بروز مشکلات دارد. برخی از توصیه های کلیدی عبارتند از:

• از مکیدن مایعات با نی پرهیز کنید، زیرا ممکن است لخته خون را از محل زخم جدا کند.
• از استعمال دخانیات به طور جدی خودداری کنید، زیرا نیکوتین می تواند روند بهبود را به تاخیر بیندازد.
• از لمس کردن محل زخم با زبان یا انگشتان پرهیز کنید تا از تحریک آن جلوگیری شود.
• مصرف داروهای تجویزی به ویژه آنتی بیوتیک های مانند آموکسی سیلین و مترونیدازول برای عفونت دندان را جدی بگیرید تا از بروز عفونت های احتمالی جلوگیری شود.

جمع بندی

کشیدن دندان، اگرچه به عنوان یک فرایند پزشکی ساده و روتین در دندانپزشکی شناخته می شود، اما نیازمند رعایت نکات مراقبتی و توجه به توصیه های دندان پزشک است تا از بروز عوارض جلوگیری شود. بی حسی موضعی در این روش، تضمینی است که بیمار در طول عمل درد و ناراحتی احساس نکند. پس از خارج کردن دندان، مراقبت های دقیق از محل زخم، مصرف داروها و پیگیری مداوم می تواند از عوارضی مانند عفونت و خشکی حفره جلوگیری کند. در نهایت، همکاری بیمار با دندانپزشک نقش مهمی در موفقیت آمیز بودن فرایند و بهبود سریع تر خواهد داشت.

سوالات متداول