صفر تا  100 دندان عقل ( مشکلات، علائم، زمان و مراحل کشیدن آن)

دندان عقل یکی از مهم ترین و البته پردردسرترین دندان ها در دهان انسان است که معمولاً در سنین جوانی رشد می کند و در بسیاری از افراد مشکلاتی را ایجاد می کند. در این مقاله، به طور مفصل به بررسی همه جنبه های این نوع دندان، از علل بروز مشکلات، نحوه ی مراقبت و درمان آن خواهیم پرداخت. اگر به دنبال اطلاعات جامعی درباره دندان عقل هستید و می خواهید بدانید چگونه می توانید مشکلات مربوط به آن را مدیریت کنید، این مقاله برای شما مناسب است.

دندان عقل چیست؟

دندان عقل یا به بیان علمی تر، دندان آسیا سوم، آخرین دندان آسیای بزرگ است که در انتهای هر فک رشد می کند. هر فرد معمولاً چهار دندان آسیاب سوم دارد که دو دندان در فک بالا و دو دندان در فک پایین قرار می گیرند. این دندان ها معمولاً در سنین ۱۷ تا ۲۵ سالگی شروع به رشد می کنند. به دلیل رشد در دوران بلوغ و آغاز عقل و خرد در انسان، به نام “عقل” معروف شده اند. در گذشته، این دندان ها در خرد کردن و جویدن غذاهای سفت و خام نقشی حیاتی داشت، اما امروزه با تغییر سبک زندگی و رژیم های غذایی نرم تر، این دندان ها اهمیت کاربردی کمتری یافته اند.

دلایل ایجاد مشکلات مربوط به دندان عقل

مشکلات این دندان های بیشتر به دلیل کمبود فضای کافی در فک ها رخ می دهد. با تکامل و تغییر ساختار فک ها، فضای کافی برای رشد صحیح دندان های آسیاب سوم در بسیاری از افراد فراهم نیست و این دندان ها در جهت یا موقعیت های نامناسب رشد می کنند. دندان ممکن است به طور کامل در لثه یا استخوان فک نهفته بماند و رشد نکند. این موضوع می تواند منجر به درد و عفونت دندان شود.

در برخی افراد، دندان به دلیل محدودیت فضا به صورت کج یا زاویه دار رشد می کند و به دندان های مجاور فشار وارد می آورد. رشد نادرست ممکن است باعث تماس و فشار غیرعادی با دندان های مجاور شود. این امر احتمال پوسیدگی دندان کناری را افزایش می دهد. رشد ناقص یا نهفته ی دندان نیز می تواند باعث تجمع باکتری ها و مواد غذایی در اطراف آن شود و در نتیجه، عفونت و التهاب لثه رخ دهد.

انواع نهفتگی دندان عقل

نهفتگی دندان می تواند به چهار نوع مختلف تقسیم شود که هر کدام نیاز به روش های درمانی خاصی دارند:

• نهفتگی کامل: دندان به طور کامل درون استخوان یا زیر لثه قرار دارد و به سطح لثه نمی رسد.
• نهفتگی نیمه کامل: قسمتی از دندان از لثه بیرون است، اما همچنان بخش عمده ای از آن زیر لثه قرار دارد. این حالت باعث افزایش خطر عفونت و التهاب می شود.
• نهفتگی زاویه دار: دندان به صورت کج و زاویه دار رشد می کند که اغلب باعث فشار به دندان های مجاور و درد فک می شود.
• نهفتگی افقی: در این نوع، دندان به طور کامل به صورت افقی در استخوان فک قرار دارد و نمی تواند رشد عمودی داشته باشد.

علائم مشکلات

مشکلات دندان های آسیاب سوم اغلب با علائم خاصی همراه هستند که می تواند زندگی روزمره فرد را مختل کند. این علائم شامل درد در ناحیه انتهای فک و در محل رویش دندان است که می تواند به فک، گوش و حتی سر منتقل شود. لثه اطراف دندان ممکن است متورم و ملتهب شود و در برخی موارد چرک کند. عفونت و تجمع باکتری ها در اطراف دندان می تواند منجر به بوی بد دهان و طعم ناخوشایند شود. به دلیل التهاب فک، ممکن است فرد در باز کردن کامل دهان دچار مشکل شود. عفونت دندان در برخی موارد ممکن است به بروز تب و سردرد منجر شود.

چه زمانی نیاز به کشیدن دندان عقل است؟

تصمیم به کشیدن دندان عقل بستگی به عوامل مختلفی دارد که توسط دندانپزشک ارزیابی می شود. دندانپزشک در موارد زیر دندان را جراحی و بر می دارد:

کمبود فضای کافی در فک: در صورتی که فضای کافی برای رشد دندان وجود نداشته باشد و این دندان باعث فشار به سایر دندان ها شود.

 دندان نهفته: اگر دندان به صورت نهفته باقی بماند و باعث درد یا عفونت شود.

عفونت و التهاب مزمن: التهاب و عفونت های مکرر در اطراف دندان که با مراقبت های خانگی بهبود نمی یابند.

 پوسیدگی دندان یا آسیب به دندان کناری: اگر دندان آسیاب سوم به دندان های مجاور آسیب برساند یا آنها را تحت فشار قرار دهد، برداشت آن می تواند از مشکلات بیشتری پیشگیری کند.

فرآیند جراحی دندان عقل

کشیدن دندان های آسیاب سوم می تواند به صورت ساده یا جراحی انجام شود. اگر دندان به طور کامل رشد کند، برداشت آن به راحتی و بدون نیاز به جراحی انجام می شود. اما در صورتی که دندان نهفته باشد، جراحی نیاز است. دندانپزشک با تزریق داروی بی حسی موضعی ناحیه ی جراحی را بی حس می کند تا درد و ناراحتی به حداقل برسد. برای دسترسی به دندان نهفته، لثه برش داده می شود. پس از دسترسی به دندان، دندانپزشک آن را به آرامی از جای خود خارج می کند. در صورتی که لثه نیاز به ترمیم باشد، بخیه می زند.

مراقبت های پس از جراحی دندان

مراقبت های پس از جراحی دندان بسیار مهم هستند و می توانند به جلوگیری از عفونت و بهبود سریع تر کمک کنند. در 24 ساعت اول پس از جراحی، استفاده از یخ بر روی ناحیه ی جراحی به کاهش تورم و درد کمک می کند. پس از جراحی، استراحت کافی داشته باشید و از فعالیت های سنگین خودداری کنید. از غذاهای نرم و سرد استفاده کنید و از مصرف غذاهای داغ و سفت خودداری کنید. شستشوی دهان با محلول آب نمک ملایم به بهداشت و جلوگیری از عفونت کمک می کند. داروهای مسکن و آنتی بیوتیک ها را طبق دستور دندانپزشک مصرف کنید تا از بروز عفونت جلوگیری شود.

روش های پیشگیری از مشکلات

برخی از مشکلات دندان های آسیاب سوم قابل پیشگیری هستند، به ویژه اگر افراد جوان در سنین رویش این دندان ها به دندانپزشک مراجعه کنند. معاینات منظم دندانپزشکی به دندانپزشک اجازه می دهد که به موقع وضعیت دندان ها را ارزیابی کند و در صورت نیاز، اقدامات پیشگیرانه انجام دهد. رادیوگرافی و عکس دندان به دندانپزشک کمک می کند که موقعیت دندان ها و احتمال بروز مشکلات را بررسی کند و تصمیمات مناسب را اتخاذ کند. مسواک و استفاده از نخ دندان به طور منظم می تواند از تجمع باکتری ها و عفونت های احتمالی در اطراف دندان جلوگیری کند.

خلاصه

دندان عقل می تواند با مشکلاتی مانند نهفتگی، عفونت، کجی و پوسیدگی دندان های مجاور همراه باشد و در صورت بروز هر یک از این علائم، مراجعه به دندانپزشک ضروری است. این مقاله سعی داشت تا اطلاعات جامعی در مورد دندان های آسیاب سوم و روش های مراقبت از آن ارائه دهد. با مشاوره دندانپزشکی به موقع، می توانید از مشکلات مربوط به این دندان ها پیشگیری کرده و سلامت دهان و دندان خود را حفظ کنید.

سوالات متداول